Plazma TV modellerinde televizyon paneli içinde yer alan çift camın arasında gaz kullanılır. İki cam tabakanın arasında yer alan bu gaz yeniden doldurulamıyor. Ancak kullanım ömrü 20 yıla kadar uzanabiliyor. Kullanılan neon ve xenon gazlarının elektrik akımı ile aktif hale getirilmesi sonucu oluşan pikseller ekrandaki görüntüyü oluşturuyor.

Teknik Televizyon Terimleri Rehberi oluştururken LCD TV modellerine geniş yer ayırmak gerekir. LCD TV’ler ile benzer şekilde çalışan LED TV modellerinde, LCD’lerin aksine floresan değil LED aydınlatma kullanılır. Işık yayan diyot anlamına gelen LED ekran TV modelleri tasarruflu enerji kullanımı sağlar.

Smart, televizyon modellerinin sahip olduğu bir özelliktir. Türkçe “akıllı TV” olarak bildiğimiz smart TV modelleri İnternete bağlanabilme özelliği sayesinde televizyonu yalnızca standart kanalları gösteren bir kutu olmaktan çıkarır.

Akıllı telefonlardan TV ekranına görüntü aktarımı yapılabilen Smart TV modellerinde dizi, film ve sinema izlenebilir, oyun konsolları bağlanıp eğlenilebilir. Günümüzde üretilen neredeyse tüm televizyon çeşitlerinde Android, webOS ve Tizen gibi farklı işletim sistemleri kullanılarak TV’ler akıllı hale getiriliyor ve özelleştirilebiliyor.

Televizyon Terimleri rehberinde işletim sistemlerini de inceleyeceğiz. Detaylı bir yazı okumak isterseniz: Android TV, Tizen ve Webos | Akıllı TV İşletim Sistemleri Nelerdir?

Teknik Televizyon Terimleri Rehberinde bir başka sık kullanılan da OLED TV.

LED TV teknolojisinin daha da geliştirilmiş versiyonu olan OLED TV’ler, LED TV’lere göre daha iyi görüntü sağlar. Güç tüketimi ise daha azdır. “Organic Light Emitting Diode” anlamına gelen OLDE TV modelleri yüksek kontrast ve sunduğu mükemmel renkler ile izlemeyi çok daha keyifli hale getirir.

Quantum dot teknolojisiyle tasarlanan QLED TV modelleri yüksek parlaklık, daha yoğun siyahlar ve daha fazla renk sunar.

Quantum dot teknolojisiyle tasarlanan QLED TV modelleri yüksek parlaklık, daha yoğun siyahlar ve daha fazla renk sunar.

Teknik Televizyon Terimleri Rehberi içinde en sık sorgulanan terimlerden biri de inç’tir. Televizyonlarda ekran ölçüsü inç ile ifade edilir. 32 inç, 40 inç, 43 inç, 49 inç, 50 inç 55 inç, 60 inç, 65 inç ve üzeri olmak üzere televizyon ekran boyutları sıralanabilir.

İnç hesaplanırken TV’nin sol üst köşesinden sağ üst köşesine kadar olan uzunluğu baz alınır. 2,54 cm 1 inç’e tekabül eder.

Yüksek dinamik aralık (High Dynamic Range) anlamına gelen HDR teknolojisiyle bir görüntüdeki en parlak ve en koyu bölgeler arasındaki farkın artması sağlanıyor, daha belirgin bir kontrast sunuluyor. Böylece derinlik algısı artırılıyor.

Televizyon Terimleri arasında en çok telaffuz edilenlerden biri de 4K’dır.

Ultra High Definition yani ultra yüksek çözünürlük anlamına gelen UHD, 4K ismiyle de bilinir. 3840 x 2160 piksel çözünürlüğe sahip UHD TV modelleri, normal televizyonlara oranla kat be kat daha kaliteli görüntü sağlar. Film ve dizileri daha canlı görüntülerle izlemenize olanak sunan 4K teknolojisinden istenen verimi alabilmek için 4K yayınları destekleyecek özellikteki televizyonlara ihtiyaç vardır.

Teknik Televizyon Terimleri Rehberi konusunda en merak edilen konulardan biri de çözünürlük. Çözünürlük televizyon ekranında kaç piksel olduğunu ifade eden bir terimdir. Piksel sayısı arttıkça çözünürlük de artar. Çözünürlük ne kadar yüksekse görüntü kalitesi de o kadar iyileşir.

High Definition yani “yüksek çözünürlük” kısaltması olan HD, görüntü kalitesini ifade etmek için kullanılır. Çözünürlük ne kadar yüksekse görüntü kalitesi de o kadar iyidir.

“Full High Definition” olarak ifade edilen Full HD yüksek çözünürlüklü yayınları ifade etmek için kullanılır. Günümüzde üretilen TV modellerinin büyük çoğunluğu yüksek görüntü kalitesine sahip, Full HD olarak üretilmektedir.

Teknik Televizyon Terimleri Rehberi içine hızlı bir giriş yapan, son zamanların en sık duyulan terimi 4K! Normal TV’lerin 4 katı daha iyi görüntü kalitesine sahip Ultra High Definition yani ultra yüksek çözünürlük anlamına gelen UHD, 4K ismiyle de bilinir.

3840 x 2160 piksel çözünürlüğe sahip UHD TV modelleri, normal televizyonlara oranla kat be kat daha kaliteli görüntü sağlar. Film ve dizileri daha canlı görüntülerle izlemenize olanak sunan 4K teknolojisinden istenen verimi alabilmek için 4K yayınları destekleyecek özellikteki televizyonlara ihtiyaç vardır.

4K ekrana göre dört kat, Full HD çözünürlüğe göre ise 16 kat daha fazla piksele sahip tasarlanan 8K Ultra HD çözünürlük günümüz teknolojisinin sunduğu en yüksek çözünürlüktür. 8.000 piksel yatay çözünürlüğe denk gelen 8K TV modelleri en gerçekçi seyir keyfini sunar. 7680X4320 piksel bulunan 8K TV modelleri toplamda yaklaşık 33 milyon piksele sahiptir.

Peki, Televizyon Terimlerinde sıklıkla yer alan 3D nedir?

Bir görüntünün derinlik, genişlik ve yüksekliği olduğunu ifade eden 3D gerçeğe yakın bir deneyim sunar. Görüntünün içindeymiş gibi hissettiren 3 boyutlu ekranları izlemek için televizyonlarla beraber özel gözlükler üretilir.

HD Ready adıyla tabir edilen TV’lerin çözünürlükleri 1280 x 720 pikseldir. HD Ready TV’ler 720p etiketine sahiptir. HD Ready Televizyonlar High Definition (HD) yayın alabilirler. Yayını HD almasına rağmen gösteriminde Full HD TV’ler kadar iyi bir performans sergilemezler.

Teknik Televizyon Terimleri Rehberi içinde olmazsa olmazımız piksel! Nokta olarak da adlandırabileceğimiz Piksel, ekranda insan gözünün ayırt edebileceği en küçük birimi ifade eder.

İngilizce ‘Red’ ‘Green’ ‘Blue’, yani ‘Kırmızı, Yeşil, Mavi ‘ kelimelerinin baş harflerinden ismini alan RGB renk uzayı doğada bulunan tüm renklerin yalnızca bu üç ana rengin karışımı ile oluşturulabilmesine dayanır.

RGB renklerine Yellow yani sarı rengin de eklenmesiyle RGBY renk uzayı elde edilmiştir.

Display Color, televizyon ekranının ne kadar renk sayısını desteklediğini ifade eder. Sayı ne kadar yüksek ise o kadar gerçeğe yakın renkler elde edilebilir. Günümüzde standart kabul edilen 24 bit yani 16,7 milyon renk adedidir.

Teknik Televizyon Terimleri Rehberi içinde yer verebileceğimiz izleme açısı da önemli konulardan biridir. Viewing Angle yani izleme açısı, en sağlıklı TV izleme açısını ifade eder. TV’lerin görüntü açısı 180 derecedir. Günümüzde 150 derece ve üzeri açılar normal kabul edilir. 150 üzeri izleme açısına sahip ekranlar üst düzey ekranlardan kabul edilir.

Picture-In-Picture olarak bilinen resim içinde resim ekrandan iki farklı görüntü alınmasını sağlar. Ekranda bir görüntü varken küçük bir kare halinde ikinci görüntü ekranın bir köşesinde izlenebilir. Gelişen teknolojiyle bazı TV modellerinde ekranı eşit şekilde ikiye bölerek, farklı iki kanal izlenebilir.

Dijital Kristal Netlik TV’de izlenenlerin sinemada izleniyormuşçasına kaliteli görünmesinde etkilidir. Kontrast, renk ve keskinlik seviyelerine göre ayarlanır.

Teknik Televizyon Terimleri Rehberi içine eklenen ve son zamanlarda sıkça duyulmaya başlayan bir terim de ambilight teknolojisi. Ambilight teknolojisi, bir ekran aydınlatma teknolojisidir. Daha iyi ekran deneyimi sunmak amacıyla tasarlanan bu teknoloji ekran ışığını otomatik ayarlar ve ekrandaki ışığı TV arkasında bulunan duvara yansıtarak daha geniş ekran sunar.

Digital Video Broadcasting kelimelerinin baş harflerinden oluşan kısaltma sayısal görüntü aktarımının belirli bir uzaklıktan sağlandığı anlamını taşır.

Sayısal görüntü aktarımı kelimesi sonuna eklenen harfler görüntünün hangi kaynak üzerinden aktarıldığını anlatmak için kullanılır. DVB-S’deki S “satellitte” yani  uydu anlamına gelir. Yani sayısal sinyallerin uydu üzerinden alıcınıza geldiğini anlayabilirsiniz.

Uydudan aktarılan DVB–S’in geliştirilmiş hali olan DVB–S2, DVB–Sgörüntü aktarımı Full HD yayınlara uyumludur.

Cable yani kablonun ilk harfi olan C yayının, kablo ile aktarıldığı bilgisini verir.

Teknik Televizyon Terimleri Rehberi içinde yer verilebilecek bir başka terim PPI. Piksel yoğunluğu yani inç başına düşen piksel sayısını ifade eder.

Saniye başına düşen devir sayısını ifade eden Hertz televizyonlarda 1 saniyede gösterilen görüntü sayısını ifade eder. MHz kısaltmasıyla gösterilir.

Brightness yani parlaklık ekrandaki görselin ışık seviyesidir.

Yalnz Televizyon Terimleri arasında değil günlük hayatta da sıklıkla duyduğumuz bir sözcük: kontrast. Zıtlık anlamına gelen kontrast TV’lerde Contrast Ratio olarak bilinir. Yüksek kontrast değeri olan TV’lerde renkler daha canlı görünür

Bir TV modelinin desteklediği en yüksek çözünürlük “Native Resolution” ile ifade edilir. Yerleşik çözünürlüğe sahip bir TV’de örneğin; 1080i yerleşik çözünürlük mevcutsa ancak gelen görüntü 480p ise resim video çeviricisinden geçerek çözünürlüğü yükseltilir ve görüntü kalitesi düzeltilerek ekrana yansır.

MS kısaltması ile ifade edilen ekranda tepkime süresi, ekrana aktarılan görüntünün panelden ne kadar kısa sürede ekrana yansıdığı ile alakalıdır. MS ne kadar az olursa görüntünün o kadar net ve düzgün bir biçimde yansıması sağlanır. Özellikle LCD televizyonuna oyun konsolu bağlayacak kişilerin düşük tepkime süresine sahip televizyon modellerini seçmesi tavsiye edilir.

LCD TV modellerinde bir görüntü uzun süre sabit kalırsa (logo gibi) ekranda gölgelenmeler olabilir. Özellikle kanalların logolarının bulunduğu yerde ortaya çıkan bu gölgelenmeler geçici olabileceği gibi kalıcı hasarda bırakabilir.

Normal çözünürlük  “Standard definition” ilk harflerinden oluşturulan kısaltmadır. Teknik Televizyon Terimleri Rehberi içinde sıklıkla yer alır.

Mükemmel görüntü kalitesi için geliştirilen teknolojilerden biri olan 3D dijital tarama filtresi TV keyfine engel olabilecek renk ve ışık karışmalarının önüne geçer.

NTSC kodlu yayınlarda renk ayarı yapmanıza olanak sunan bir uygulamadır. Akıllı ışık da denebilen Hue, uygulamalarla entegre olarak gerçekçi ekran keyfi sunar.

Renk tonu anlamına gelen tint, ekrandaki renk dengesini sağlamak için kullanılır.

Yüksek çözünürlüklü yayınlarda; kontrast, derinlik, keskinlik ve renk üretimi gibi konularda daha iyi verim için geliştirilmiş bir teknolojidir.

“Digital Noise Reduction” yani Dijital Gürültü Azaltma anlamına gelen DNR teknolojisi, ekrandaki görüntüde yaşanan bozulmaları düzelterek daha net ve kaliteli görüntüler sağlar.

Teknik Televizyon Terimleri Rehberi içine ekleyebileceğimiz teknik terimler;

Kullanılan harici belleklere USB, flash bellek ismi verilir. USB’ler bilgisayar ve televizyonlarda bulunan alana takılarak, içinde bulunan fotoğraf, video, müzik gibi dokümanlara ulaşma imkânı sağlar.

Sıkça duyulan HDMI televizyon terimleri yanında günlük hayatta da sıkça karşımıza çıkıyor. Peki Nedir bu HDMI?

High Definition Multimedia Interface yani yüksek çözünürlüklü çoklu ortam arayüzü anlamına gelen televizyonlar ile blu-ray disk çalar, HD-DVD disk çalar, bilgisayar, oyun konsolu, dijital uydu alıcısı gibi cihazları birbirine bağlamaya yarar.

Ses ve görüntü aktarımında kullanılan bir başka çıkış da “from Syndicat des Constructeurs d’Appareils Radiorécepteurs et Téléviseurs” yani Scart’tır. Fransızlar tarafından bulunan scart çıkışı DVD oynatıcı, uydu alıcısı gibi ürünlerle TV’leri bağlamak için kullanılır.

Televizyon Terimleri Rehberinde herkesin bildiği bir isim. Tüplü TV. Katot ışınlı tüp “Cathode ray tube” kelimelerinin ilk harflerinden oluşan CRT kısaltması hepimizin bildiği tüplü televizyonun ta kendisidir.

Tuner çıkışı olarak da bilinen bu alan genellikle TV’lerin arka kısmında yer alır. Televizyona takılacak kablo giriş yerlerinin tamamını ifade eder.

Teknik Televizyon Terimleri Rehberi içine eklenecek önemli başlıklardan biri de Dual Wiew. Çift ekran özelliği olarak tanımlayabileceğimiz bu özellikte ekranda iki farklı içerik oynatılabilir. Özel gözlüklerle herkes kendi ekranını izleyebilir. Polarize 3D teknolojisi ile sağlanan bu teknolojide ekranda yan yana ya da üst üste konulmuş biraz farklı açılardan çekilmiş iki görüntü aynı anda izlenebilir. İki farklı yayın sesi için kulaklık kullanılabilir.

Sleeptimer olarak bilinen zamanlayıcı televizyonunuza dilediğiniz zamanda kapanma komutu vermenizi sağlar.

Teknik Televizyon Terimleri Rehberi içinde yer almaya başlayan teknolojinin yeni gözdelerinden biri de Dolby teknolojisidir. Dolby Laboratories ses gürültü azaltma, ses kodlama ve sıkıştırma alanlarında hizmet veren bir şirkettir. Şirketin ürettiği teknolojilerden biri de Dolby Atmosferi.

Dolby oyun oynarken ya da film veya dizi izlerken seyirciye 360 derece ses deneyimi sunar. Bu gerçekçi deneyimi klasik hoparlörler gibi az kanallı bir yapı ile vermek yerine onlarca ses kanalı sayesinde sunar. Böylece oldukça gerçekçi bir ses deneyimi yaşanabilir.

Dengeleme, eşitleme anlamları taşıyan ekolayzır televizyonlarda ses frekansını ayarlamayı sağlar.

Balance ayarı olarak da sık sık duyduğumuz bu ayar sağ ve sol hoparlörler arasındaki ses seviyesini ayarlamayı sağlar.

Stereo çift kanal, mono ise tek kanal anlamına gelir. Tek ve çift kanal sesleri arasında geçiş yapmayı sağlar.

İzleyicinin kendisini TV içinde hissetmesini sağlayan etkenlerden biri de surround moddur. Bu mod izleyicinin sesi çoklu yönlerden duymasını sağlayarak, gerçekçi bir deneyim sunar.

Televizyon Terimlerinde AVL nedir?

“Automatic Volume Leveler” yani otomatik ses dengeleyici kanal geçişlerinde oluşabilecek ses farklılıklarını dengeler. Böylece anormal ses yükselmeleri yaşanmaz.